Rollenspel en Lichaamstaal, fragment

auteur Hendrik van Leeuwen

Willem Goedegebuure, Londen 2002, 40x30 cm
[...] Het is een groot misverstand dat wij met onze ogen kijken. Hoewel ze onmisbaar zijn in het proces, zijn het de hersens die het beeld interpreteren. Wist u dat de helft van het menselijk brein met die taak is belast? Duiding van visuele indrukken is blijkbaar zo complex dat we er een halve dagtaak aan hebben en nóg zijn onze ogen nauwelijks te vertrouwen. Beeldende kunst valt in de categorie moeilijk te begrijpen, terwijl er eigenlijk geen betere manier is om scherper te leren kijken, want elke goede kunstenaar regisseert het beeld zo dat bepaalde aspecten uit dat complexe mechanisme worden gelicht en duidelijk naar voren worden geschoven. Neem Willem Goedegebuure. Hij verzamelt al jaren foto's uit de krant. Hij rubriceert ze in mensen, dingen en situaties, dus daar valt nauwelijks iets zinnigs uit te destilleren. De magie wordt pas duidelijk als hij een foto omzet in een schilderij. Het resultaat lijkt vaag, maar het verduidelijkt iets heel bijzonders, namelijk dat het brein in staat is om zelfs uit summiere gegevens direct een standaardsituatie te destilleren.

Waarschijnlijk kwamen de man en vrouw die levendig in gesprek zijn u al vaag bekend voor. Wie het precies zijn doet eigenlijk niet terzake, hoewel de titel 'Londen' al een flinke hint is, het gaat om de situatie. Zó staan alle politici tegenover elkaar, met die lach van gietijzer terwijl daaronder een eeuwig wantrouwen schuilt. Laat me de eerste naam onthullen: Robin Cook, Engelands minister van buitenlandse zaken, en vraag me niet onder welke Prime Minister want dat ben ik al vergeten. Wie is zijn gesprekspartner? Lady Thatcher? Mis. Het is Madelyn Albright, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken onder hoe heet-ie ook alweer, o ja de fameuze Bill Clinton.

Maar goed, wat doet het ertoe? Het is geen foto en de schilder heeft duidelijk niet de bedoeling gehad om twee tijdelijke hoofdrolspelers op het wereldtoneel te vereeuwigen. Het heeft hem zelfs dagen, weken, soms maanden gekost om het beeld te ontdoen van nodeloze details en de kern van de situatie te raken. De luchtige manier van schilderen is geen gebrek aan technisch talent, maar een doortrapte manier om te kijker te laten ervaren hoe vluchtig én eeuwig een krantenfoto is. Hoe gelijkwaardige momenten telkens opnieuw terugkeren: dankzij die herkenning houden we grip op de wereld. Spoed u dus naar galerie Lutz voor een gratis cursus beter kijken. Willem Goedegebuure heeft nog veel meer pregnante situaties in petto [...]

Fragment van een recensie in de Delftsche Courant van 23 november 2002 naar aanleiding van de tentoonstelling "Intussen in Delft" bij Galerie Lutz.